باسمه تعالي

ضمن عرض سلام و احترام، از تناقضاتي كه در كلام حضرتعالي به نظر مي رسد اين است كه از يك طرف معتقديد كه آيات در سوره ها به ترتيب نزول جا سازي شده اند و از طرف ديگر مدام از آشفتگي و بي نظمي تاريخي آيات سخن مي گوييد:

اين که در تفاسير به شيوه مشهور نيز به ترتيب نزول يا بستر و اسباب نزول قرآن توجه مي شود و بنابراين اهتمام به اين امور لزومي ندارد، به تفسير تنزيلي روي آورد، سخن ناصوابي است؛ چون خيلي تفاوت هست ميان اين که تمام يک متن تاريخي به ترتيب تاريخي مرتب و مطالعه شود تا اين که آن متن به صورتي آشفته و بي نظم تاريخي قرار داشته باشد و آنگاه بخواهيم، در ميان آن آشفتگي ها و بي نظمي ها نظم و ترتيب پيدا کنيم. ترديدي نمي توان داشت که اگر اطلاعات تاريخي به ترتيب تاريخ وقوع مرتب باشد، به کشف واقعيات تاريخي و حتي فهم متون تاريخي کمک فراوان مي کند.

اشكال دوم اينكه از يك طرف وحدت موضوعي آيات را نمي پذيريد و از طرف ديگر معتقديد كه آيه اليوم اكملت لكم دينكم در سوره مائده ناظر به آيات اوليه سوره فتح است كه ميان آنها فاصله افتاده است.

در صورت امكان اين ابهام را روشن فرماييد.

با تشكر