هدايت بوسيله شبهه؟
هيچگاه معمول نبوده بين دانشمندان که با ارجاع به کتب ضاله يا شبهه وارد کن خصوصا در مسائل اعتقادي به عوام بخواهند آنها را هدايت کنند يا تشنه به مطالعه کنند. اگر هم مواردي در تاريخ باشد در مورد متخصصين است نه عموم. اما دانشجويان که حتي در مقطع دکتري بسيار مطالعه محدود داشته اند و داراي شايد ايمان متزلزلي باشند از اين راه نه تنها بر اعتقاداتشان قوتي اضافه نمي شود شايد دچار عقيده منحرفه اي گردند. علاوه بر اين يک انسان با عمر محدودي که دارد نمي تواند در پي پاسخ به همه شبهات برآيد. پس بايد ايمان و اذعان اجمالي به اوليات دين داشته باشد يا آنرا اکتساب کند و بقيه شبهت را بر اساس آن رد نمايد حتي صرف همان اعتقاد اوليه و بدون تحقيق مگر اينکه مجال داشته باشد ويا اهل خبره عادلي که شهادتش بر اين مطلب پيدا کرده وجود نداشته باشد(البته اينجا اختلاف است که شهادت عدل يا عادلين در اعتقادات مجزي است يا نه) خلاصه در اغتقادات اوليه به يقين برسد.
اما مخاطب شبهات گمراه کننده و فضاي طرح آنها
بهتر است راهي مانند مناظره مقاله نشست کنگره همايش کنفرانس لکچر و... براي ارائه آن پيدا شود تا ارائه به هر شخصي صرف اينکه دانشجوي قرآن وحديث است. براي آشنايي دانشجو سرنخ شبهات مشهوره را همراه پاسخ اجمالي بدهيم و از او بخواهيم پاسخ تفصيلي بياورد.
جنجال آفريني و اعمال احساسات
اگر هم جايي به ما بي مهري شده دنبال مقصر نگرديم . شايد از تعجيل و عمل نا بجاي ما باشد. همتنطور که اشاره شد گاهي کارهاي خوب هم براي انجام نياز به بستر سازي دارند وگاهي هيچگاه بسترش آماده نمي شود ولو در مقوله علمي- ديني. گاهي درد دل هاي ما که خوب است گفته شود به خاطر برخي دلسوزي هاي کاسه از آش داغ تر بعضيهايمان مفاسد بيشتري ببار مي آورد خواه از آنطرفي هاي ايراد گيرنده خواه از اين طرف مظلوم گرا. دانشجو هم که ذاتا دين را دوست دارد حاضر است به هر نحوي از اسلامش دفاع کند وخيال مي کند الان اين انتقادات از گروه قران دانشجو که تبلور اسلام روشنفکري بود وداعيه اسلام را داشت انتقاد از اسلام است. در صورتي که اين هم برداشتي بوده که شايد چند نفر نسبت به فضاي جامعه يا برداشتهاي اشتباه يا شايد درست (نمي دانم) که به آنها اطلاع داده اند صورت گرفته است. پس فرياد وا اسلاماه بلند نکنيم. بلکه بستر را آماده کنيم. قبل از اينکه سراق گفتگوي تمدنها و اديان برويم سراغ گفتگوي سليقه ها برويم. به نظر من اين گفتکو هيچ گاه انجام نمي شود ززيرا معيار سليقه صحيح نسبي است و تبعي.به شرايط بستگي دراد و اين قضيه اختلاف سليقه در روش بيان شبهه و نوع شبهه است نه در اصل ارائه شبهات و تلاش در جهت جواب آنها.