مدهامّتان: علوم و معارف قرآن و حدیث

گروه ادب: «جعفر نکونام» دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم با بیان این مطلب که «فقه‌اللغة» یا همان زبان‌شناسی از جمله علومی است که امروزه گسترش بسیاری پیدا کرده، خواستار مطرح شدن بحث زبان‌شناسی قرآن در دانشگاه‌ها و دیگر محیط‌های آکادمیک شد.

«جعفر نکونام»، دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، درباره پرداختن به اعجاز ادبی قرآن به عنوان وسیله ترویج قرآن در جامعه دانشگاهی گفت: اهتمام به اعجاز قرآن اعم از ادبی و غیر ‌ادبی نتایج قابل ‌توجهی در جامعه دانشگاهی نمی‌تواند داشته باشد؛ زیرا مفاهیم مربوط اعجاز از دیرباز محل اختلاف بوده و به باور برخی اعجاز قرآن فهمیدنی نیست، بلکه ذوق کردنی است؛ از این رو، به نظر می‌رسد باید به سراغ آموزه‌های اخلاقی و اعتقادی قرآن رفت که هم با هدف نزول قرآن که هدایت جامعه بشری است، مناسبت دارد و هم می‌تواند نتایج علمی و عملی مشخص‌تری به دنبال داشته باشد.

وی افزود: به جای پراختن به اعجاز ادبی قرآن، مناسب است به بلاغت تطبیقی قرآن پرداخت؛ به این معنا که از علوم بلاغت بر آیات قرآن تطبیق داده شود و برای مفاهیم بلاغی مثال‌ها و نمونه‌های قرآنی به دست داده شود.

عضو هیئت تحریریه «مقالات و بررسی‌ها» افزود: همچنین می‌توانیم با استفاده از دانش‌های روز ادبی و تطبیق این دانش‌ها بر قرآن تحلیل‌های روزآمدی از آیات قرآن به دست بدهیم. یکی از این دانش‌ها «فقه‌اللغة» یا زبان‌شناسی است. این علم امروزه گسترش بسیاری پیدا کرده است؛ اما در علوم قرآن چندان مورد بهره‌برداری قرار نمی‌گیرد. با استفاده از علوم و دانش‌های روز و تطبیق آن‌ها با قرآن می‌توانیم به گسترش مرزهای دانش‌های قرآنی مدد رسانیم.

مدیر ‌مسئول پژوهش‌نامه قرآن و حدیث در زمینه استخراج علوم روز از قرآن اظهار کرد: قرآن در مقام بیان آموزه‌های اعتقادی و اخلاقی است و برنامه زندگی بشر را به گونه‌ای که فرد و جامعه‌ای اخلاقی و خداباور داشته باشیم، عرضه می‌کند.

وی افزود: قرآن در مقام بیان علوم بشری نظیر فیزیک و شیمی و فلسفه نیست؛ لذا نمی‌توان این علوم را از آیات قرآن استخراج کرد. برای تحصیل علوم بشری باید به دستاوردها و تجارب بشری مراجعه کرد و به طرق علمی شناخته شده نظیر تجربه به کشف تازه‌های علمی روی آورد.

عضو هیئت مدیره انجمن علوم قرآن و حدیث در زمینه راهکار ترویج آموزه‌های قرآنی گفت: اگر قرآن و آموزه‌های قرآن را بخواهیم ترویج کنیم، باید آموزه‌های اعتقادی و اخلاقی قرآن را در قالب‌های جدید و جاذب نظیر داستان، نمایش‌نامه، فیلم و جزوات آموزشی جوان‌پسند عرضه کنیم.