مدهامّتان: علوم و معارف قرآن و حدیث

در کانون گفتمان قرآن پرسیده شده است که آیا مقام امامت بر نبوت برتر است و به او چنین پاسخ داده شده است که آری چنین است؛ حال آن که این پاسخ نقدپذیر است که اصل پاسخ و نقد آن را در اینجا مطالعه می کنید.

[QUOTE=از قرآن بپرس;68][b]پاسخ :[/b]
 از آیات و روایات استفاده مى شود که مقام امامت ، بالاتر از مقام نبوت و رسالت است . مقام نبوت و رسالت ، یعنى مقام دریافت وحى الهى و تبلیغ و نشر آن در بین مردم ، و تربیت انسان ها از طریق ]انذار و تبشیر [و تعلیم و آگاهى بخشیدن به آن ها . بنابراین ، رسول موظف است در حوزه مأموریت خود ، مردم را به سوى خدا دعوت کند و فرمان الهى را به آن ها برساند ، و براى یک انقلاب فرهنگى و فکرى و عقیدتى ، از هیچ کوششى دریغ نکند ; امّا مقام «امامت » ، یعنى مقام رهبرى و پیشوایى مردم . امام ، کسى است که با تشکیل یک حکومت الهى و به دست آوردن قدرتِ لازم ، سعى مى کند احکام خدا را عملاً اجرا کند و اگر هم رسماً نتواند حکومت تشکیل دهد ، تا آن جا که در توان دارد ، براى اجراى احکام مى کوشد . به عبارت دیگر ، وظیفه امام اجراى دستورهاى الهى در جامعه است ; در حالى که وظیفه رسول فقط «انذار» و «تبشیر» و ابلاغ دستورها است . به همین جهت ، مقام امامت از مقام نبوت و رسالت بالاتر و نیازمند شایستگى و لیاقت بیش ترى است .
قرآن کریم در آیه 124 سوره بقره مى فرماید : «خداوند ، ابراهیم را با وسایل گوناگون آزمود و او از عهده آزمایش ها به خوبى برآمد ; آن وقت ، مقام امامت را به او داد» .•
برخى از انبیا ، فقط داراى مقام نبوت و رسالت بوده اند ; ولى برخى دیگر ، به جهت شایستگى بیش تر ، علاوه بر مقام نبوت و رسالت ، داراى مقام امامت نیز بوده اند ; مانند : حضرت ابراهیم ، حضرت موسى(علیه السلام) ، پیامبر خاتم (صلى الله علیه وآله)و.. . .
علامه طباطبایى(رحمه الله) در ذیل آیه 124 مى فرماید : از این آیه استفاده مى شود که مقام امامت در ذرّیه لایق و پاک و معصوم ابراهیم ـ على نبیناوآله وعلیه السلام ـ هم قرار داده شده است • و پیامبران دیگرى نیز داراى این مقام بوده اند ; چنان که خداوند متعال درباره اسحاق و یعقوب(علیهما السلام) مى فرماید : «و جعلنهم أئمّة یهدون بأمرنا... ;(انبیاء ، 73) و آنان را پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما هدایت مى کردند و به ایشان ، انجام کارهاى نیک و برپاداشتن نماز و دادن زکات را وحى مى کردیم و آنان پرستنده ما بودند» .

1 . اقتباس از : تفسیر نمونه ، آیت الله مکارم شیرازى و دیگران ، ج 1 ، ص 435 ـ 446.
1 . المیزان ، ج 1 ، ص 276 ، نشر اسماعیلیان .[/QUOTE]

نقد
پاسخی که به سؤال داده شده است، در خور نقد است: اولاً به چه دلیل معنای امامت حکومت و رهبری سیاسی است؟ ثانیاً اگر امامت به این معناست، چرا حضرت ابراهیم که طبق بیان شما امام بوده است، حکومت و رهبری سیاسی نداشته است؟ ثالثاً حکومت و رهبری سیاسی بستگی به اقبال مردم به انبیاء دارد، نه به شایستگی آنان. آیا طواغیت که دارای حکومت و رهبری سیاسی شدند، از مقام امامت برخوردارند؟
واقعیت این است که نبوت از امامت یعنی رهبری مردم جدا نیست و هر پیامبری لزوماً امام و رهبر مردم نیز هست. منتها اگر مردم از او اعراض کردند، وظیفه ای جز ابلاغ رسالت ندارد.