مدهامّتان: علوم و معارف قرآن و حدیث

موحد بودن پدران پیامبر اسلام(ص)؟

در کانون گفتمان قرآن آیاتی از سوره شعراء دال بر موحد بودن پدران پیامبر اسلام(ص) دانسته شده است؛ حال آن که خود این آیات هیچ دلالتی بر این معنا ندارند و اگر روایاتی که ذیل این آیات آورده شده، وجود نداشت چنین دلالتی به ظهور نمی رسید. این آیات و نقد دلالت مذکور را  در اینجا می خوانید.

[QUOTE=quran;468]الَّذِی یَرَاکَ حِینَ تَقُومُ [الشعراء : 218] وَتَقَلُّبَکَ فِی السَّاجِدِینَ [الشعراء : 219] إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ [الشعراء : 220][/QUOTE]

نقد
این آیه هیچ دلالتی ندارد بر این که اجداد پیامبر موحد بودند؛ زیرا:
اولاً، قرآن به لسان عربی مبین و فصیح و بلیغ نازل شده است. یعنی به گونه ای نازل شده است که عرب حجاز عصر نزول به روشنی معنای آن را می فهمیدند. حال سؤال این است که آیا صرف نظر از روایات ضعیفی که در این زمینه رسیده ، چه قرینه ای وجود دارد که این آیات را به موحد بودن پدران پیامبر اسلام منصرف سازد؟ سؤال دیگر این که آیا عرب حجاز زمان نزول آیه یعنی مشرکان مکه از این آیه چنان معنایی را می فهمیدند؟ کاملاً روشن است که پاسخ منفی است. معنای آیه این است که خدا می بیند که تو نماز می گزاری و نیز می بیند که تو در میان نمازگزاران نماز می گذاری.
ثانیاً چگونه پدران رسول خدا موحد بودند و حال آن که هیچ نشانه معتبری از موحد بودن آنها وجود ندارد؛ بلکه بر عکس نشانه های فراوانی بر مشرک بودن آنها به چشم می خورد. از سویی ملاحظه می شود، آنان نام خود یا فرزندانشان را عبد مناف یا عبد العزی می نهادند و این که دیگران چنین نامی بر آنان نهادند، بی دلیل و غیر قابل قبول است.
ثالثاً پدران پیامبر اسلام اداره کننده کعبه بودند که قبل از فتح مکه بت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خانه ای بیش نبود. مگر ممکن است آنان موحد باشند و در عین حال اداره یک بت خانه را بر عهده داشته باشند و حتی هیج اعتراضی هم بر بت پرستی مشرکان مکه نداشته باشند. آیا معنا دارد که یک نفر که در سمت رئیس یک قوم مشرک است، نسل اندر نسل موحد باشد؛ یعنی با باورهای قوم مشرک موافق نباشد و در عین حال مخالفت نکند.